M.2 SSD 2 ประเภทได้แก่ SATA และ NVMe

เมื่อพูดถึง M.2 ในเทคโนโลยีจัดเก็บข้อมูล เรามักจะพูดถึง SSD ในรูปแบบของฟอร์มแฟคเตอร์ M.2 ใช้กล่าวถึงฟอร์มแฟคเตอร์สำหรับ SSD ที่มีลักษณะคล้าย ๆ กับหมากฝรั่งแท่ง โครงสร้างจะมีขนาดเล็กและบาง ซึ่งเหมาะอย่างยิ่งสำหรับคอมพิวเตอร์ที่มีน้ำหนักเบาหรือคอมพิวเตอร์แบบพกพาอย่างโน้ตบุ๊ก แล็ปท็อป NUC และอัลตร้าบุ๊ก ซึ่งจะใช้พื้นที่น้อยกว่า SSD ขนาด 2.5 นิ้วหรือฮาร์ดไดรฟ์ และรองรับความจุได้สูงสุดถึง 2TB

หลังจากได้รับทราบรายละเอียดเกี่ยวกับ M.2 ไปแล้ว เราจะมาตอบคำถามกันต่อไปว่า “M.2 เร็วกว่า SSD” หรือไม่

คำตอบคือไม่ใช่ M.2 เป็นฟอร์มแฟคเตอร์ของ SSD ดังนั้นนี่จึงเป็นคำถามที่ไม่ค่อยสมเหตุสมผลเท่าไรนัก สิ่งที่หลายคนสับสนเกี่ยวกับคำถามนี้ก็พอเข้าใจได้ เนื่องจาก M.2 SSD เป็นเทคโนโลยีใหม่กว่าฟอร์มแฟคเตอร์อื่น ๆ สำหรับ SSD ไคลเอนท์ M.2 SSD มีอยู่ 2 ประเภทด้วยกันได้แก่ SATA และ NVMe โดยจะแตกต่างกันที่เทคโนโลยีสื่อบันทึกข้อมูล และขึ้นอยู่กับความต้องการรวมทั้งงบประมาณของคุณ โดยแต่ละแบบก็มีทั้งข้อดีและข้อเสีย

SATA M.2 SSD

เริ่มต้นจากกรณีการจัดส่ง SATA M.2 SSD ล่าสุดของเราเมื่อเดือนธันวาคม 2022 รุ่น A400 M.2 เราไม่ได้ผลิต M.2 SSD แบบ SATA อีกต่อไป โดยจากนี้การผลิตจะจำกัดเฉพาะ M.2 SSD NVMe เป็นหลัก ในขณะนั้น SATA M.2 SSD ที่ใช้อินเทอร์เฟซ SATA รองรับการถ่ายโอนข้อมูลสูงสุดที่ 6Gbps ซึ่งถือว่าช้าเมื่อเทียบกับอินเทอร์เฟซรุ่นใหม่ ๆ (ดูรายละเอียดเพิ่มเติมด้านล่าง) SATA SSD เป็น SSD ที่มีประสิทธิภาพระดับพื้นฐานและใช้อินเทอร์เฟซเดียวกันกับฮาร์ดไดร์ฟทั่วไป อย่างไรก็ตาม SATA SSD ก็ยังมีแบนด์วิธที่สูงกว่าฮาร์ดดิสก์ไดร์ฟแบบจานหมุนถึงสี่เท่า SATA SSD มีจำหน่ายทั่วไปมากกว่าและราคาประหยัดกว่า NVMe SSD SATA M.2 SSD ถือเป็นตัวเลือกที่ดีแทน SSD 2.5 นิ้วหากคุณไม่มีพื้นที่สำหรับติดตั้ง SSD 2.5 นิ้วในคอมพิวเตอร์ของคุณ  M.2 SSD ที่มีทั้งคีย์ตัว M และตัว B ตามภาพเป็น SSD กลุ่ม SATA

SATA เป็นอินเทอร์เฟซหลักสำหรับสื่อบันทึกข้อมูลมาอย่างยาวนาน โดยไดรฟ์ SATA จะต้องใช้สายเชื่อมต่อ SATA สองสายในการทำงาน
 สายแรกจะใช้เพื่อถ่ายโอนข้อมูลไปยังเมนบอร์ดและอีกสายเพื่อจ่ายไฟเลี้ยงให้แก่ PSU (แหล่งจ่ายไฟ) ปัญหาสายไฟพันกันคือข้อจำกัดสำคัญที่อาจส่งผลต่อประสิทธิภาพของ PC ในกรณีที่ติดตั้งไดร์ฟ SATA ไว้หลายตัว
 โน้ตบุ๊กและแล็ปท็อปแบบบาง รวมทั้งอัลตร้าบุ๊กมีพื้นที่ไม่เพียงพอสำหรับสาย SATA ทำให้ต้องหันมาเลือกใช้ฟอร์มแฟคเตอร์ M.2 ฟอร์มแฟคเตอร์ SATA M.2 สำหรับ SSD เข้ามาแก้ไขปัญหานี้ เนื่องจากไม่ต้องใช้สายเชื่อมต่อถึงสองสายสำหรับไดร์ฟ SATA ทั่วไป

แต่เนื่องจาก M.2 SSD ก็ยังเป็น SATA SSD เช่นเดิม ข้อแตกต่างที่สำคัญระหว่าง SATA และ NVMe M.2 SSD คือเทคโนโลยีอินเทอร์เฟซเชื่อมต่อและประสิทธิภาพในการทำงาน SATA M.2 SSD ยังคงใช้เทคโนโลยีอินเทอร์เฟซแบบ SATA ซึ่งไม่ได้ทำให้ความเร็วหรือประสิทธิภาพเพิ่มขึ้นเท่าเทียมกับ NVMe M.2 SSD

NVMe M.2 SSD

NVMe M.2 SSD ใช้โปรโตคอล NVMe ที่ออกแบบมาโดยเฉพาะสำหรับ SSD เมื่อทำงานร่วมกับบัส PCIe ตัว NVMe SSD จะมีประสิทธิภาพและทำงานได้ที่ระดับความเร็วสูงสุด NVMe SSD จะสื่อสารโดยตรงกับ CPU ผ่านซ็อคเก็ต PCIe ทำให้หน่วยความจำแฟลชสามารถทำงานเป็น SSD โดยตรงผ่านซ็อคเก็ต PCIe แทนการใช้ไดร์เวอร์การสื่อสาร SATA ซึ่งช้ากว่า NVMe อย่างมาก  M.2 SSD ที่มีเฉพาะคีย์ตัว M ตามภาพจะเป็น SSD กลุ่ม NVMe

NVMe M.2 SSD มีประสิทธิภาพเหนือกว่า SATA M.2 SSD อย่างมาก บัส PCIe ทำให้ NVMe M.2 SSD มีความเร็วในการถ่ายโอนข้อมูลเชิงทฤษฎีสูงสุดถึง 20Gbps ซึ่งเหนือกว่า SATA M.2 SSD ที่ถ่ายโอนข้อมูลได้เพียง 6Gbps เท่านั้น บัส PCIe ยังรองรับช่องทางการสื่อสารถึง 1 4 8 และ 16 ช่องทาง PCIe 3.0 สามารถโอนข้อมูลได้สูงสุดถึง 985 Mb/s ต่อช่องทางการสื่อสาร ทำให้สามารถโอนข้อมูลได้สูงสุดถึง 16GB/s อย่างไรก็ตาม ช่องทางการสื่อสารที่สามารถใช้ได้จะอยู่ที่ 2 และ 4 ช่องเท่านั้นขณะใช้ฟอร์มแฟคเตอร์ M.2 กับบัส PCIe ทำให้มีความเร็วในการถ่ายโอนสูงสุดที่ 4GB/s เท่านั้น

NVMe เร็วกว่า SATA หรือไม่ใช่ในทางเทคนิค เมนบอร์ดรุ่นใหม่ ๆ จะใช้อินเทอร์เฟซ SATA III ที่มีปริมาณงานการถ่ายโอนสูงสุดที่ 600MB/s ในขณะที่ NVMe รองรับความเร็วได้สูงสุดถึง 3,500MB/s ระดับประสิทธิภาพในการทำงานจึงเหนือกว่า SATA SSD อย่างมากไม่ว่าจะเป็นฟอร์มแฟคเตอร์ใดก็ตาม เฉพาะ SSD ที่ใช้เทคโนโลยี NVMe เท่านั้นที่มีความเร็วในการถ่ายโอนข้อมูลเกินกว่าขีดจำกัดสูงสุดของ SATA SSD

เมื่อเลือกระหว่าง SATA M.2 SSD หรือ NVMe M.2 SSD มีข้อพิจารณาบางอย่างที่คุณไม่ควรมองข้าม:

• การรองรับการทำงาน - อุปกรณ์รุ่นเก่า ๆ อาจไม่รองรับการทำงานกับ NVMe เนื่องจากไม่มีส่วนการเชื่อมต่อสำหรับซ็อคเก็ต NVMe PCIe
• การเริ่มทำงานอย่างรวดเร็ว – วิธีที่ง่ายที่สุดในการทำให้คอมพิวเตอร์บู๊ตได้เร็วขึ้นคือการติดตั้ง OS (ระบบปฏิบัติการ) ไว้บนSSD คุณจะเห็นความเร็วที่เพิ่มขึ้นอย่างเห็นได้ชัดกับ NVMe SSD
• กำหนดลำดับการใช้งานสื่อบันทึกข้อมูล – คุณสามารถใช้ NVMe SSD ร่วมกับ SATA SSD ได้ นี่เป็นทางเลือกที่จะช่วยลดค่าใช้จ่ายในการลงทุนให้กับคุณ คุณสามารถติดตั้ง OS และโปรแกรมและแอพพลิเคชั่นที่ต้องใช้ทรัพยากรระบบมาก ๆ ใน NVMe SSD และใช้ SATA SSD เพื่อจัดเก็บข้อมูลอื่น ๆ เช่น ไฟล์ เอกสาร และข้อมูลที่ใช้ทรัพยากรระบบน้อยกว่า
• คุณสมบัติเด่นสำหรับการเล่นเกม – คุณจะสัมผัสได้ถึงเวลาโหลดเกมที่น้อยกว่าเมื่อใช้ M.2 NVMe SSD เกมที่ติดตั้งไว้ในไดรฟ์ NVMe จะมีประสิทธิภาพโดยรวมเหนือกว่ามาก เนื่องจากความเร็วในการถ่ายโอนข้อมูลที่ดีกว่าขณะเรียกข้อมูลเกมจากสื่อบันทึกข้อมูล
• รุ่นของ PCIe – PCIe เป็นบัสที่มีอยู่หลายเวอร์ชั่นและมีประสิทธิภาพแตกต่างกัน แบนด์วิธจะเพิ่มขึ้นเป็นสองเท่าในแต่ละเวอร์ชั่น และก็มี SSD ที่รองรับ PCIe แตกต่างเวอร์ชั่นกันไป เวอร์ชั่นใหม่ล่าสุดคือ PCIe 4.0 และกำลังจะมีการเปิดตัว PCIe 5.0 ในเร็ว ๆ นี้
• การเชื่อมต่อร่วมกัน – เมนบอร์ดบางตัวมีส่วนการเชื่อมต่อ PCIe ไม่เพียงพอสำหรับรองรับไดรฟ์ NVMe หลาย ๆ ตัว คุณอาจต้องตัดสินใจว่าจะใช้กราฟิกการ์ดหรือ NVMe SSD กับส่วนการเชื่อมต่อที่มีอยู่ หรืออาจมีช่องติดตั้ง PCIe หลายช่อง แต่บางช่องเท่านั้นที่รองรับอุปกรณ์ NVMe เต็มความเร็วอย่าง M.2