RAM olarak da bilinen bilgisayar belleği, bir bilgisayarın çalışması için gereklidir ve işlemci ile birincil veri saklama birimi (Katı Hal Sürücüsü / Sabit Disk Sürücüsü) arasında verileri geçici olarak tutar. RAM, Rastgele Erişimli Bellek anlamına gelen Random Access Memory'nin kısaltmasıdır ve günümüzde kullanılan en yaygın modeli DRAM'dir (Dynamic Random Access Memory - Dinamik Rastgele Erişimli Bellek). Bu bellek geçici türdedir. Yani verileri tutmak için güç gerekir ve veri saklama alanına kaydedilmezse elektrik kesilince kaybolabilir.
Günümüz bilgisayarlarında, geleneksel olarak bir bellek modülü aracılığıyla bilgisayarınızın anakartına bağlanan Senkron Dinamik Rastgele Erişimli Bellek (Synchronous Dynamic Random Access Memory - SDRAM) kullanılmaktadır. Bellek modülleri endüstri standardı form faktörlerinde gelir. PC'ler ve dizüstü bilgisayarlar için en yaygın olanı DIMM (Dual In-Line Memory Module - Çift Sıralı Bellek Modülü) veya SODIMM'dir (Small Outline DIMM - Küçük Hatlı DIMM). SDRAM 1990'ların sonunda PC'ler için piyasaya çıktı ve 2000 yılında saat döngüsü başına veri aktarım sayısını iki katına çıkaran DDR (Double Data Rate - Çift Veri Hızı) SDRAM'in çıkışıyla performansında önemli bir artış sağlandı. O zamandan bu yana DDR SDRAM, daha az güç kullanarak enerji maliyetlerinden tasarruf edilmesini, dizüstü bilgisayarların pil ömrünü uzamasını ve ısının azaltılmasının yanı sıra daha hızlı performans, daha fazla bant genişliği ve daha yüksek kapasiteler sağlayacak şekilde önemli ölçüde gelişti. En son modeli, DDR5 SDRAM ya da kısaca "DDR5" olarak bilinen 5. nesildir. Bellek alışverişi yaparken, çoğu satıcının "SDRAM" terimini artık kullanmadığını ve sadece DDR5 ve bir hız değeri belirttiğini fark edeceksiniz. Aynen önceki nesillerde olduğu gibi DDR5 de 4800MT/s veya DDR5-4800'den başlayan bir dizi endüstri standardı hızda sunulmaktadır. Burada, "MT/s" saniyede megatransfer anlamına gelir ve verilerin bellek modülüne yazılma ve modülden okunma hızını belirtir. Uzun yıllar boyunca bellek hızını tanımlamak için "MHz" (MegaHertz) ölçüsü kullanıldı. Ancak bu DDR için yanlış bir terimdi, çünkü bellek hızı saniyedeki döngü olarak değil, saniyedeki transfer olarak değerlendirilir.
Bellek için endüstri standartları kurumu (JEDEC) yaklaşık her 7 yılda bir yeni DDR nesilleri sunmaktadır ve her nesilde, gelecekteki bilgisayarlar için ihtiyaç duyulacağını düşündüğü tüm hız artışlarını, yoğunlukları ve yapılandırmalarını planlar. Örneğin, son nesil olan DDR4 2133, 2400, 2666, 2933 ve 3200MT/s hız aralığında sunuldu. DDR5, 4800MT/s hız ile başladı ve 5200, 5600, 6000 ve 6400MT/s'ye yükseltmeler yapılması planlandı. İlk planlama aşamasından bu yana DDR5 spesifikasyonu 6800, 7200, 7600, 8000, 8400 ve 8800MT/s'yi içerecek şekilde genişletildi. Intel ve AMD genellikle her yıl yeni çip setleri ve işlemci nesilleri çıkararak bir sonraki standart bellek hızının kullanılmasına olanak tanımaktadır. DDR5 söz konusu olduğunda, işlemci devleri arasındaki rekabet, desteklenen bellek hızlarında büyük bir atılım yapılmasını sağladı ve DDR5'i tarihteki en hızlı gelişen bellek teknolojilerinden biri haline getirdi.
Bellek nesilleri arasındaki önemli farklardan biri, geriye dönük olarak uyumlu olmamalarıdır. Bir DDR5 bellek modülü fiziksel olarak bir DDR4 veya DDR3 bellek yuvasına sığmayacaktır. Benzer görünseler de, modülün altındaki bir çentik anahtar görevi görür ve yalnızca uyumlu bir yuvaya oturur. Bununla birlikte, bir bellek nesli içinde, daha yüksek bellek hızları her zaman geriye dönük olarak uyumludur. Örneğin, standart bir DDR5-5600 modülü satın alır ve bunu 12. Nesil Intel işlemciyle kullanırsanız, bellek, Intel işlemcinin sınırlamalarına uyum göstererek otomatik olarak 4800MT/s hızında çalışacak şekilde "clock-down" ya da saat hızı azaltması yapacaktır.
İnsanlar gibi bilgisayarların da iki tür belleği vardır. Kısa süreli belleğimiz RAM gibi çalışarak acil görevleri tamamlamak için gerekli bilgileri ve ayrıntıları tutar. Eğer bilgisayarda RAM olmasaydı, işlemci uzun süreli belleğimiz gibi bir veri saklama alanına bağlı kalmak zorunda kalacaktı ve bu da çok işlemlerin çok daha yavaş olmasına neden yavaş olacaktı.
Bir bilgisayar açıldığında, işletim sistemi (örn. Windows, macOS, Linux) veri saklama alanından alınır ve arka plan uygulamalarıyla birlikte RAM'e yüklenir. Daha fazla RAM kapasitesi, bilgisayarınızın bu hızlı erişimli bilgilerin saklanması için daha fazla kullanılabilir alan sağlar ve daha fazla uygulama çalıştırmasına veya aynı anda daha fazla dosyanın açık olmasına olanak tanır. RAM'in erişim hızı, son teknoloji SSD'ler de dahil olmak üzere veri saklama alanlarından yüksektir. Bu da RAM'i bilgisayarlardaki en kritik bileşenlerden biri haline getirmektedir.
Bilgisayar belleğinin özellikleri
DRAM: Dynamic Random Access Memory - Dinamik Rastgele Erişimli Bellek, verileri bir transistör ve kapasitör çifti ile saklar. Veri saklamak için kapasitörlerin kullanılması nedeniyle bu bellek türünün veri bütünlüğünü korumak için sık sık yenilenmesi gerekir. Bu yüzden "dinamik" olarak adlandırılır.
SDRAM: Senkron DRAM, işlemciden bağımsız olarak çalışmak yerine bellek modülünün tepkilerini sistem saatiyle senkronize eden bellek türü.
DDR: Çift Veri Hızı SDRAM (Double Data Rate SDRAM), verileri işlemciye bir saat döngüsünün hem yükselen hem de alçalan kenarlarında aktararak performansı önemli ölçüde artırır.
DDR2 / DDR3 / DDR4 / DDR5: DDR SDRAM teknolojisinin birbirini takip eden nesilleri. Her bir yeni nesil hız ve bant genişliğinde artış sağlarken güç gereksinimlerini düşürür. Ayrıca her yeni nesilde veri bütünlüğü ve verimliliğine yönelik iyileştirmeler de tasarlanmaktadır.
ECC: Error Correction Code (Hata Düzeltme Kodu), ekstra DRAM bileşenlerine sahip bellek modülleri tarafından sağlanan bir işlemci/çip seti özelliğidir. ECC bozuk verileri düzelterek veri kaybını ve sistemlerin kilitlenmesini veya çökmesini önleyebilir.
Tüm verileri ve uygulamaları açık tutmak için yeterli miktarda RAM kapasitesi olmadığında, işletim sistemi RAM'e geçici olarak tampon alan sağlamak için veri saklama biriminde bir alan oluşturur. Veri saklama biriminde okuma ve yazma hızı RAM'den önemli ölçüde daha düşük olabileceğinden, sanal bellek kullanmak verimliliği yavaşlatabilir. İşletim sisteminin etkin olmayan verileri sanal belleğe taşıyarak etkin süreçler için bellek kapasitesini boşaltması yaygın bir uygulama olsa da donanım taleplerinin genellikle her yıl artması nedeniyle temel kural bir bilgisayara kullanmayı planladığınızdan daha fazla bellek kapasitesi sağlamanızdır.
Bilgisayarınız ya da dizüstü bilgisayarınız için hangi bellek teknolojisini ya da hızını kullanacağınıza karar verirken, asıl önemli olan gerçekten işlemci ve anakarttır. Bir bilgisayarın markasını ve modelini bilmek, işlemcinin hangi bellek teknolojisiyle uyumlu olduğunu ve anakart üzerindeki bellek yuvası yapılandırmasını bulmanıza yardımcı olacaktır. Çoğu bilgisayar, en iyi performans için bellek modüllerini aynı çiftler halinde kullanmak üzere tasarlanmıştır ve desteklenen türler ve kapasiteler için kurallar olabilir.
Uyumlu bellek bulmak her zaman kolay değildir ve teknik bilginiz yeterince çok değilse biraz korkutucu bile olabilir. Kingston’s Product Finder bilgisayarınız için doğru bellek çözümünü bulmanızı kolaylaştırır. Doğru bellek teknolojisini ve yükseltme yolunu bulmak için sisteminizin markasına ve model numarasına göre arama yapmanız yeterlidir. Model numaranızı bulma konusunda yardıma ihtiyacınız varsa, Dell, Lenovo, Acer ve HP bilgisayarlar için model numarasını ve uyumlu belleği bulmayla ilgili aşağıdaki kılavuzlarımıza bakın.
Kingston, sunucunuzu en iyi performans ve kapasite için yapılandırmanın avantajları hakkında size bağımsız görüşler ve öneriler sunabilir. Kingston’ın yapılandırma uzmanları, bellek yükseltme gereksinimlerinizi destekleyecek bilgiye ve kaynaklara sahiptir.
RAM’i bir mantar pano gibi düşünün: üzerinde çalıştığınız tüm belgeleri, güç açık olduğu sürece bellekte tutar.
Kingston ile işe başladığınızda bellek seçmek kolaydır.
35 yılı aşkın uzmanlığıyla Kingston, güvenle bellek seçmeniz için gerekli olan bilgiye ve kaynaklara sahiptir.
İhtiyacınız olan Kingston ürünlerini bulmak için bigisayar sistemi ya da dijital cihazın marka ve model numarasını ya da sistem parça numarasını girin.
Kingston parça numarasına, dağıtıcı parça numarasına ya da üreticiyle eşdeğer parça numarasına göre arama yapın.
Windows, macOS ya da Linux uygulamalarını çalıştırmak için ne kadar belleğe ihtiyacınız var?
Xeon, Çekirdek, çip seti, nesil gibi Intel'in tanımlamalarının anlamlarını Kingston ile öğrenin.
Sorunsuz bir oyun performansı için doğru miktarda belleğe sahip olmak önemlidir.
Kullanılmış iş dizüstü bilgisayarını yükselterek güçlü ve uygun maliyetli bilgisayar edinmenin yolu.
e-Kitabımızda DRAM teknolojisinin evrimini keşfedin ve gelecekteki trendler hakkında bilgi edinin.
CPU ve GPU darboğazlarının oyunları nasıl etkilediğini ve performansı nasıl artıracağınızı öğrenin.
Endüstriyel amaçlı dayanıklı bilgi işlem çözümleri üreten Premio Inc, Kingston ile iş birliği yaptı.
Kingston, bilgisayarların aşırı ısınma sorunlarının hafifletilmesi yöntemlerini araştırıyor.
