Ofiste dizüstü bilgisayarının klavyesinde yazı yazan bir genç erkek

Çöp Toplama (Garbage Collection) ve TRIM işlemlerinin SSD performansı üzerindeki önemi

Tem 2022
Ana Sayfa

SSD teknolojisinde Çöp Toplama ve TRIM terimleri sık sık kullanılıyor. Pek bu terimler gerçekte ne anlama geliyor? Bu yazıda, Çöp Toplamaya, nasıl çalıştığına ve bunun TRIM komutuyla ilgisine bakacağız.

Çöp Toplama nedir?

Çöp toplamanın amacı, verimli biçimde çalışması ve kullanım ömrü boyunca performansını koruması için sürücünün düzenli olarak optimize edilmesidir. Sabit disk sürücülerin (HDD) aksine SSD’ler ve diğer NAND Flash veri saklama birimlerinde, mevcut verilerin üzerine yazılamaz. Bunlarda bir Program/Silme döngüsünün gerçekleşmesi gerekir. Flash bellek, bloklara, bu bloklar da sayfalara ayrılır. Veriler sayfa seviyesinde yazılır ve veriler blok seviyesinde silinir. Verilerin silinebilmesi için orijinal bloktaki tüm geçerli verilerin (sayfalar) önce kopyalanıp yeni bir bloğun boş bir sayfasına yazılması gerekmektedir. Kullanımda olan bir veri bloğunun üzerine yazmak için, bir SSD denetleyicisi önce geçerli verilerin (hâlâ kullanımda olan veriler) tümünü kopyalayıp farklı bir bloktaki boş sayfalara yazar, ilgili bloktaki tüm hücreleri (hem geçerli hem de geçersiz verileri) siler ve ardından, yeni silinen bloğa yeni verileri yazmaya başlar. Bu işleme Çöp Toplama denir. Kingston®, Çöp Toplama’yı (Garbage Collection - GC) gerçekleştirmek için patentli teknolojilerden yararlanan çeşitli denetleyiciler kullanır. Bunun amacı, SSD bir veri yazmak zorunda olduğunda bloğun silinmesinin beklenmemesi için boş blok sayısının mümkün olduğunca çok olmasını sağlamaktır.

Çöp Toplama süreci otomatik olarak, genellikle sistem boştayken gerçekleşir ve sürücünün çalışmasının önemli parçalarından biridir. SSD'ler, NAND Flash depolamayı yöneten gelişmiş denetleyiciler içerir. Windows gibi bir işletim sisteminde dosyalar silindiğinde, işletim sistemi sadece dosyanın silindiğini gösteren dahili dosya tablosunu işaretler. Sabit disk sürücülerinde (HDD'ler), artık geçersiz olan veriler kalır ve yeni verileri depolamak için sistem tarafından doğrudan bu verilerin üzerine yazılır. Daha yeni işletim sistemleri, TRIM komutunu destekler. TRIM komutunda, işletim sistemi SSD'ye bazı dosyaları sildiğini bildirir ve böylece SSD'nin, o alanı daha önce kurtarmak ve geçersiz verilerin tümünü kaydetmeyi ve taşımayı önlemek için Çöp Toplama (GC) işlemini daha iyi yönetebilmesini sağlar.

TRIM nedir?

TRIM, ATA (Advanced Technology Attachment) arayüzü için bir komuttur. İşletim sisteminin SSD’ye dosyaları sildiğini ve bu dosya sayfalarının yeni bilgiler için kullanılabilir duruma getirilmesi gerektiğini söylemesi gerektiği durumlarda TRIM bu işlevi sağlar. TRIM, Çöp Toplama’yla birlikte SSD’nizi temizlemek ve düzenlemek için çalışarak sürücünüzün daha verimli olmasını sağlar ve kullanım ömrünü uzatır.

Windows 7’den ve TRIM’in çıkmasından önce SSD’lerde saklanan verilerin kaldırılmak üzere silinmesini sağlamanın bir yolu yoktu. TRIM ile silinen dosyalara ait sayfalar, bilgisayarın bir sonraki sefer boşta duruma gelmesiyle Çöp Toplama tarafından ele alınabilir.

İşletim sistemlerinin hepsi TRIM’i desteklemez. Windows 7’den önce SSD, bir konumdaki geçersiz bilgileri, bu konuma yeni bilgileri yazması söylenene kadar korurdu. Bu da daha yavaş çalışmaya neden oluyordu ve sürücünün kullanım ömrünü olumsuz etkiliyordu. Windows’un daha sonraki tüm sürümleri (ve OS X Lion ya da sonrası) bu özelliği destekleyen SSD’lerde TRIM işlemini otomatik olarak gerçekleştirmektedir.

TRIM’in Windows’ta etkinleştirildiğinin kontrol edilmesi

ekranda cmd komutuyla bir masa üstünde duran bir dizüstü bilgisayar klavyesinde yazan bir el
  1. Windows + X tuşlarına basın, "Ara"ya tıklayın ve Arama kutusuna cmd yazın.
  2. "Komut İstemi"ni sağ tıklatın ve "Yönetici olarak çalıştır"ı seçin.
  3. Bu komutu girin: fsutil behavior query DisableDeleteNotify ve Enter’a basın.

Sonuç DisableDeleteNotify = 1 ise TRIM SSD’nizde devre dışıdır. Ancak DisableDeleteNotify = 0 ise TRIM SSD’nizde etkinleştirilmiştir.

Windows’ta TRIM’in etkinleştirilmesi

  1. Windows simgesine sağ tıklayın, "Ara"ı seçin ve Arama kutusuna cmd yazın.
  2. "Komut İstemi"ni sağ tıklatın ve "Yönetici olarak çalıştır"ı seçin.
  3. Bunu yazın: fsutil behavior set DisableDeleteNotify 0 ve Enter’a basın.

TRIM’in MacOS 10.10.4 ve daha yenisinde etkinleştirildiğinin kontrol edilmesi

  1. Sol üst köşedeki Apple simgesini seçin.
  2. Bu Mac Hakkında’ya tıklayın.
  3. Pencere açıldığında Sistem Raporu’nu seçin.
  4. Buraya gidin: Donanım > SATA/SATA Express.
  5. Aşağı kaydırarak TRIM Desteği’ni bulun, değer Evet ya da Hayır olacaktır.
  6. Değer Hayır ise, bir Terminal penceresi açarak devam edin.
  7. İstemde bunu yazın: sudo trimforce enable.
  8. Enter’a basın.
  9. Sorulduğunda parolanızı girin ve Enter’a basın.
  10. Sorulduğunda y yazın ve Enter’a basın.
  11. Tekrar y yazın, sisteminiz yeniden başlatılacaktır.
  12. Yeniden başlatmadan sonra 1-5. adımları tekrarlayarak TRIM’in etkinleştirildiğini onaylayın.

OSX 10.10.3 ve daha önceki sürümlerde Chameleon SSD Optimizer ya da Cindori Trim Enabler’ı kullanabilirsiniz.

Sonuç

SSD’niz, yalnızca bakımı düzgün yapılıyorsa en iyi performansını koruyacaktır. Dolayısıyla Çöp Toplama ve TRIM, SSD’nizi optimal performans seviyesinde tutmak için önemli işlemlerdir. Kingston sürücüleri için Çöp Toplama ve TRIM, otomatik olarak etkileştirilmiştir ve SSD’nizin genel sağlığını Kingston SSD Manager (KSM) uygulaması ile takip edebilirsiniz.

#KingstonIsWithYou

İlgili Yazılar

Ana Sayfa