KC3000 SSD installed into a desktop PC motherboard in a case

PCIe Gen 3 ile PCIe Gen 4 arasındaki fark nedir?

PCIe, son on yıldır yüksek hızlı çevre birimlerinin bilgisayar anakartlarına bağlanmasında kullanılan standart arayüzdür. Bu arayüzün dördüncü nesli olan PCIe 4.0 standardı 2017 yılında duyuruldu. Ancak, Computex 2019’a kadar bu yeni teknolojiyi kullanan SSD’leri ya da grafik kartlarını piyasada görmedik. Günümüzde PCIe 4.0 SSD’ler, GPU’lar, anakartlar ya da yüksek güçlü genişletme kartları gibi birçok birimde bu teknolojik yenilik konusunda heyecanın arttığını görüyoruz. Peki PCIe Gen 4 nedir? Temel detaylarını açıklayacağız.

PCI Express logo
PCI Express logosu

PCIe Gen 4, PCI Express standardının dördüncü ve en yeni neslidir. PCIe Gen 3’ün yerini alan PCIe Gen 4, günümüzde piyasadaki en hızlı PCIe neslidir.

PCIe Gen 4 ne yapar?

PCIe Gen 4, sistemlerin GPU’lar ve PCIe NVMe SSD’ler gibi yüksek performanslı PCIe cihazlarına bağlanmasını sağlar.

PCIe Gen 4 neden gereklidir?

PCIe teknolojisindeki ilerlemeler, giderek daha talepkar hale gelen kullanıcı uygulamaları ve iş yüklerini kaldırabilen yüksek hızlı veri yoluna olan artan gereksinimlerini karşılamak için gereklidir.

PCIe Gen 3 ile PCIe Gen 4 arasındaki fark nedir?

PCIe Gen 4, PCIe Gen 3'Ün veri hızını ikiye katlayarak PCIe Gen 4 cihazların verileri çok daha yüksek hızlarda aktarmasını sağlar. PCIe Gen 3, 8 GT/s (gigatransfer/saniye) hızda çalışır, bu da kabaca her PCIe hattı için 1 GB/s’ye karşılık gelir. PCIe Gen 4 ise 16 GT/s ya da her PCIe hattı için yaklaşık 2 GB/s’ye (gigabayt/saniye) karşılık gelir.

PCIe Gen 4’ün maksimum bant genişliği nedir?

Bir PCIe Gen 4 cihazın maksimum bant genişliğini anlamak için desteklediği PCIe hatlarının sayısını bilmeniz gerekir. PCIe cihazları, veri iletmek ve almak için “hatlar” kullanır. Dolayısıyla PCIe cihazı ne kadar fazla hat kullanabiliyorsa, bant genişliği o kadar büyük olur. Bir PCIe cihazın desteklediği hat sayısı genellikle 4 hat için “x4”, 8 hat için “x8” vb. gibi ifade edilir.

x1x2x4x8x16
PCIe Gen 3 bant genişliği 1 GB/s 2 GB/s 4 GB/s 8 GB/s 16 GB/s
PCIe Gen 4 bant genişliği 2 GB/s 4 GB/s 8 GB/s 16 GB/s 32 GB/s
PCIe Gen 4 geriye dönük uyumlu mudur?

PCIe Gen 4 geriye dönük uyumludur. Dolayısıyla bir PCIe Gen 3 sistemine bağlı bir PCIe Gen 4 cihazı, normal şekilde PCIe Gen 3 hızlarında çalışır. Yani bugün bir PCIe Gen 4 NVMe SSD satın alırsanız, mevcut sisteminizde, PCIe Gen 4 desteklenmiyor olsa bile hemen kullanabilirsiniz. İleride bir PCIe Gen 4 sistemine yükseltirseniz, PCIe Gen 4 NVMe SSD'nizi tam performansıyla çalıştırabilirsiniz.

PCIe Gen 4 ne zaman çıkacak?

PCIe Gen 4 şu anda endüstri tarafından benimsenme aşamasındadır ve piyasada birçok PCIe Gen 4 ürünü bulunmaktadır. Bununla birlikte yalnızca en yeni ürünler PCIe Gen 4’ü desteklemektedir. Daha ileriki aşamalarda PCIe Gen 4 endüstri standardı haline gelecektir?

PCIe Gen 4’ü nasıl alabilirim?

PCIe Gen 4’ten yararlanmak için CPU’nuz, anakartınız ve PCIe cihazlarınızın tümünün PCIe Gen 4’ü desteklemesi gerekmektedir.

Şu anda hangi masaüstü platformları PCIe Gen 4’ü destekliyor?

PCIe Gen 4'ü destekleyen ve şu anda satışta olan bazı masaüstü CPU'ları ve anakartları şunlardır:

  • AMD Ryzen™ 3000 ve 5000 serisi CPU’lar
  • AMD X570, B550 ve TRX40 anakartlar
  • Intel® 11. Nesil "Rocket Lake" ve 12. Nesli “Alder Lake” Çekirdekli CPU’lar
  • Intel® Z490, Z590 ve Z690 anakartlar
Bir PCIe NVMe SSD nedir?

PCIe NVMe SSD’ler, veri aktarımı için yüksek hızlı PCIe veri yolunun yanı sıra ana sistemle iletişim kurmak için NVMe (Non-Volatile Memory Express) protokolünü kullanan katı hal sürücüleridir. Bu sürücüler PCIe veri yolu üzerinde çalıştıklarından SATA SSD'lerden çok daha iyi bant genişliği ve daha hızlı tepki süreleri sunarlar.

PCIe Gen 4, PCIe NVMe SSD’leri daha hızlandırıyor mu?

PCIe Gen 3, yüksek hızlı PCIe NVMe SSD’lerin tam bant genişliğini karşılayamıyordu. Bu, SSD performansında etkili bir şekilde bir darboğaz yaratıyordu. PCIe Gen 4, bu performans darboğazını gidererek PCIe NVMe SSD'lerin verileri çok daha yüksek hızlarda okumasına ve yazmasına olanak tanımaktadır.

PCIe NVMe SSD’lerde hangi form faktörleri kullanılıyor?

PCIe NVMe SSD’ler, eklenti kartı (add-in card - AIC), M.2, ve U.2 gibi birçok form faktörünü kullanabilmektedir. İstemci PCIe NVMe SSD’ler genellikle ince tasarımı sayesinde masaüstü ve dizüstü bilgisayarlara kolayca takılabildiğinden M.2 2280 form faktörünü kullanmaktadır. Kurumsal sınıf PCIe NVMe SSD’ler, sunucu platformlarıyla uyumluluğu nedeniyle en yaygın U.2 olmak üzere üç form faktörünü de kullanmaktadır.

M.2, U.2 ve AIC SSD Form faktörleri


Sonuç

PCIe 4.0 platformları, daha fazla esnekliğe ve kullanılabilir bant genişliğine olanak tanımaktadır. PCIe 4.0 arayüzünü kullanan SSD'ler, veri yoğun iş yükleri için idealdir. Uygulamaları ve oyunları daha hızlı yüklerken, açılış yükleme süresini de optimize ederler. PCIe 4.0 aynı zamanda güç tasarrufu konusunda da iyileştirmeler sağlayarak cihazınızın daha az güç tüketirken daha serin çalışmasına olanak tanır. PCIe 4.0’ı kullanan daha fazla ürünün piyasaya çıkmasıyla PCIe 3.0 ile 4.0 arasındaki tercih bariz hale gelecektir. PCIe 4.0, sizin daha haberiniz olmadan bir endüstri standardı haline gelecektir.

#KingstonIsWithYou

İlgili Videolar

İlgili Yazılar